Proteinska dijeta
Proteinska dijeta je proizašla iz doktorske disertacije profesora Džordža Blekburna, koju je 1971. godine odbranio na Univerzitetu Harvard i koju je dve godine kasnije Ministarstvo zdravlja Kanade uvrstilo u zvanične metode lečenja gojaznosti. Od tada do danas, oko 30 miliona pacijenata je lečeno ovom dijetom u Kanadi, SAD i Evropi.
Proteinska dijeta se sastoji iz tri etape:
- Aktivna
- Reedukativna
- Etapa održavanja postignute težine
Aktivna Faza
Podrazumeva redukciju masti i ugljenih hidrata u ishrani, uz očuvan unos proteina. Time nastaju određene metaboličke promene u organizmu, u vidu snabdevanja potrebnom energijom iz sopstvenih masnih rezervi. Zahvaljujući niskom unosu ugljenih hidrata nastaje hipoinsulinemija (nizak nivo insulina u krvi), što izaziva lipolizu (razlaganje masnog tkiva). Masne kiseline se oksidišu u ketonska tela, koja sada postaju izvor energije, ali pored toga imaju i anoreksički efekat – odsustvo gladi i animički efekat – dobro raspoloženje sa dosta energije.
Zbog opisanih metaboličkih promena, proteinska dijeta se karakteriše : odsustvom gladi; dobrim raspoloženjem; brzim gubljenjem masnog tkiva i očuvanjem mišićne mase ( zbog adekvatnog unosa proteina visoke biološke vrednosti ). U aktivnoj fazi se gubi od 1,5 kg – 2 kg nedeljno što stimuliše pacijente jer su rezultati brzo vidljivi i procenat napuštanja dijete je vrlo nizak.
Pre nego što se počne sa proteinskom dijetom, neophodno je izvršiti određene lekarske preglege i laboratotijsku analizu krvi. Dijeta treba biti vođena od strane obučenih lekara koji će kontrolisati pacijente u svakoj fazi i komplementirati dijetu određenim vitaminima i mineralima, kao i kontrolisati metaboličke promene iz faze u fazu. U prvom delu aktivne faze se konzumiraju 5 gotovih proteinskih obroka, uz dodatak svežih salata i povrća. Obroci su u vidu supa, kajgana, pirea, kaša, šejkova, sokova, museva, pudinga, palačinki i kolača. U drugom delu aktivne faze dva gotova proteinska obroka se zamenjuju mesom, ribom, morskim plodovima i jajima.
Reeduktivna Faza
Počinje posle završene aktivne faze, kada se telesna težina pacijenta približi idealnoj. U njoj se postepeno povećava unos ugljenih hidrata, a smanjuje unos gotovih proteinskih obroka. Namirnice se unose po grupama, čime se teži stvaranju uravnotežene ishrane i novih pravilnih navika u ishrani.
Faza Održavanja
Poslednja – faza održavanja postignute telesne težine, se odnosi na već promenjene navike u ishrani i stilu života. U skladu sa polom, godinama i zdravstvenim stanjem svaki pacijent završava dijetu sa individualnim preporukama i periodičnim kontrolama. U ovoj fazi se postiže adaptiranje metabolizma na svakodnevnu ishranu i zahvaljujući ovoj fazi yo-yo efekat ne postoji.
Proteinska dijeta bazirana na ovom metodu smanjuje kardiovaskularni rizik, koji je jedan od osnovnih uzroka oboljevanja i smrtnosti kod gojaznih ljudi. Bolesti i stanja : povišen krvni pritisak, dijabetes tip 2, hiperlipoproteinemije i drugi poremećaji metabolizma, u toku dijete se poboljšavaju, kao i druga pridružena oboljenja, kao sto su artroza, apnea u toku sna, astma ili venska insuficijencija.
Proteinskom dijetom postiže se brzi gubitak telesne težine, od 7-10kg mesečno, uz očuvanje mišićne mase i elastičnosti kože (zbog unosa proteina visoke biološke vrednosti, kao i mineralnih i vitaminskih dodataka), odsustvo gladi i prisustvo dobrog raspoloženja.
